Toalety dla niepełnosprawnych [przepisy, wymiary, wyposażenie]
Toalety dla niepełnosprawnych muszą spełniać szereg określonych wymogów, które osobom z ograniczeniami ruchowymi mają zapewnić możliwość swobodnego poruszania się we wnętrzu takiego sanitariatu. Mając to na uwadze, już na etapie projektowania kabiny WC należy uwzględnić wszystkie wytyczne, określane obowiązującymi przepisami prawa, oraz wdrożyć rozwiązania dodatkowe służące poprawie komfortu i bezpieczeństwa. Czym przenośna toaleta dla niepełnosprawnych różni się od standardowego modelu? W jakich sytuacjach jest wymagana?
Osoby niepełnosprawne starają się nie stwarzać sobie sztucznych granic. Niepełnosprawność ruchowa nie wyklucza ich przecież z codziennych aktywności, udziału w wydarzeniach plenerowych i imprezach masowych, a nawet z uczestnictwa w zawodach sportowych. Przeciwnie, często okazuje się, że niepełnosprawnym ruchowo towarzyszy niezłomność i upór – cechy obce wielu ludziom, którzy nie mają żadnych ograniczeń zdrowotnych. Zdarzają się jednak sytuacje, w których niepełnosprawni pozostają całkowicie bezradni. Bo o ile nie ma problemu z rozegraniem meczu koszykówki na wózku, to skorzystanie z toalety, która nie została dostosowana do specyficznych potrzeb takich osób, może okazać się po prostu niemożliwe. Tutaj z pomocą przychodzą obowiązujące przepisy prawa, która nakazują burzyć, nie wznosić bariery.
Toalety dla niepełnosprawnych – przepisy
Kwestię dostępności toalet dla osób niepełnosprawnych reguluje § 86 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Jak czytamy w punkcie 1, w budynkach co do których zachodzi wymóg udostępniania toalet, na kondygnacjach dostępnych dla osób niepełnosprawnych należy przystosować przynajmniej jedno ogólnodostępną toaletę do ich potrzeb. To dotyczy jednak trwałych obiektów budowlanych.
W przypadku przenośnych kabin WC, należy sugerować się § 87, dotyczącym ustępów publicznych. Punkt 2 dopuszcza stosowanie toalet w formie obiektów wolnostojących ze szczelnymi zbiornikami na nieczystości na terenach nieskanalizowanych, natomiast punkt 3 – stosowanie tymczasowych, nieskanalizowanych ustępów publicznych na terenach skanalizowanych, o ile uzyskana zostanie zgoda właściwego dla danego obszaru państwowego inspektora sanitarnego.
Idziemy dalej, punkt 6 tego samego paragrafu wskazuje, że w ustępie publicznym minimum jedna kabina musi być przystosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Nie można zapomnieć o obowiązku zapewnienia dostępu do toalety w miejscu pracy. Nie każda profesja daje możliwość korzystania z WC w trwałych budynkach. Gdy nie ma możliwości zastosowania innego rozwiązania, prawo dopuszcza możliwość korzystania z przenośnych toalet. Nie można jednak zapomnieć, że jeżeli firma zatrudnia osoby niepełnosprawne, pracodawca jest zobowiązany do zapewnienia toalety, z której będą mogli swobodnie korzystać.
Przepisy nie wskazują na jedyną słuszną formę toalety dla niepełnosprawnych, więc obiekt, o którym mowa, może mieć formę przenośnego WC lub kontenera sanitarnego. Ich wymiary, jak i inne parametry techniczne, zostały uwzględnione w rozporządzeniu, o którym mówiliśmy wcześniej.
Toalety dla niepełnosprawnych – wymiary
Zwykłe toalety przenośne w żaden sposób nie spełniają wymogów osób niepełnosprawnych. Bądźmy szczerzy, ich wymiary pozwalają na względnie swobodne korzystanie z nich przez osoby pełnosprawne ruchowo, ale użytkownicy z ograniczeniami ruchowymi nie mogą załatwić swoich potrzeb w warunkach mocno ograniczonej przestrzeni. Na szczęście istnieją kabiny mobilne, które wzorowo wywiązują się z tego zadania.
Wymiary toalety dla osób niepełnosprawnych, które zostały wskazane w § 86 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, to minimum 1,5 metra x 1,5 metra. Taka wartość została wskazana jako wystarczająca do swobodnego i bezpiecznego manewrowania. Ponadto wskazana została konieczność instalacji przynajmniej jednej miski ustępowej i umywalki dostosowanej do potrzeb osób niepełnosprawnych, jednak brakuje szczegółów dotyczących wysokości montażu tych instalacji. Należy zatem przyjąć, że muszla klozetowa dla niepełnosprawnych musi być niższa, a umywalka – zawieszona niżej niż standardowa. Akt prawny, o którym mowa, wskazuje też na konieczność instalacji uchwytów ułatwiających korzystanie z instalacji higienicznosanitarnych i na konieczność stosowania drzwi bez progów.
Skoro mowa o drzwiach, § 85 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, wskazuje, że toaleta dla osób niepełnosprawnych, a konkretnie – kabina WC niepełnosprawnych, musi być wyposażona w drzwi o szerokości 0,9 metra.
Toaleta dla niepełnosprawnych – wyposażenie
O ile w trwałym obiekcie budowlanym i w obiekcie kontenerowym nie ma najmniejszego problemu z aranżacją pomieszczenia higienicznosanitarnego spełniającego potrzeby osób niepełnosprawnych, to może wydawać się, że przenośne WC nie może zapewnić odpowiedniego komfortu i, co istotniejsze, bezpieczeństwa użytkownikom z ograniczeniami ruchowymi. Nic bardziej mylnego. Przenośna ubikacja dla niepełnosprawnych oferuje wszystkie udogodnienia, jakie spotykamy w trwałych obiektach budowlanych.
- Pierwsza rzecz – wymiary. Kabina o wymiarach 1,57 x 1,57 metra zapewnia możliwość swobodnego poruszania się osobom niepełnosprawnym ruchowo, nawet poruszającym się na wózku inwalidzkim.
- Druga rzecz – niskoprofilowana podłoga antypoślizgowa. Brak progu jest równoznaczny z brakiem bariery. Do takiej toalety bez większego trudu dostanie się każda osoba, która porusza się z pomocą podpór i innych urządzeń asekuracyjnych, a także użytkownik na wózku inwalidzkim. Specjalny materiał zapobiegający poślizgowi dodatkowo zwiększa bezpieczeństwo.
- Trzecia rzecz – wzmocnione uchwyty. Dla wielu osób niepełnosprawnych, taki element wyposażenia stanowi istotne udogodnienie, a jeżeli z toalety korzysta osoba poruszająca się na wózku, jest wręcz konieczny. Wzmocniona konstrukcja uchwytów daje pewność, że użytkownik łatwo i bezpiecznie będzie mógł zająć miejsce na misce ustępowej.
- Czwarta rzecz – automatycznie zamykane drzwi. Dla osoby niepełnosprawnej sporym problemem jest odwrócenie się i wychylenie poza kabinę w celu ich zamknięcia. To proste rozwiązanie eliminuje ten problem w stu procentach.
Poza udogodnieniami wynikającymi ze specyficznych potrzeb jej użytkowników, przenośna toaleta dla niepełnosprawnych oferuje wszystko to, co musi znaleźć się w takim obiekcie, a nawet więcej. Lista wyposażenia standardowego obejmuje:
- bezodpływowy zbiornik na fekalia z wentylacją,
- podajnik mieszczący dwie rolki papieru toaletowego,
- wskaźnik WOLNE/ZAJĘTE,
- zamek ryglujący drzwi od strony wewnętrznej,
- półprzezroczysty dach zapewniający dopływ naturalnego światła,
- deskę sedesową,
- podwójny system wentylacji,
- wieszak na ubranie.
Dodatkowo, kabina może być wyposażona w kolejne udogodnienia, takie jak:
- umywalka,
- dozownik mydła w płynie,
- dozownik papierowych ręczników,
- dozownik płynu do odkażania dłoni,
- oświetlenie wykonane w technologii LED,
- zamek ryglujący drzwi od strony zewnętrznej,
- podajnik z podkładami higienicznymi.